પેચ પતંગના! January 15, 2017
Posted by chimanpatel in : અછાંદસ કાવ્ય , 4 commentsપેચ પતંગના!
અવકાશે
ઊડી રહ્યા રંગીન પતંગો
ગેલ કરતા
નમી પડતા
ઉડાડનારનું મન હરતા
ધાબેથી કોઇ ઢળી પડતા
પતંગ કપાતાં
થઇ જતી દોડાદોડી.
પતંગ મારો,
નીકળ્યો સારો
જોનારની આંખમાં ખૂંચે
ઊડી રહ્યો એટલે ઊંચે.
એકાએક;
ગુમાન મારું
આવ્યું શું આડુ
મંડ્યો લોટવા એ
ના’વ્યો કાબુમાં જે
પડ્યો જઇ પડોશીની પતંગ પર!
ગૂલાંટ મારી
પેચ લગાવી
ઊડી રહ્યો ગર્વથી જ્યારે
મર્મ એનો સમજાયો ત્યારે!
ઢીલ મૂકતાં દોરીની
કપાઇ પતંગ ગોરીની!
ત્યારથી;
લડાઇ ગયા છે પેચ દિલના!!
* ચીમન પટેલ “ચમન”
જુની અને નવી કહેવતો January 12, 2017
Posted by chimanpatel in : કહેવતો! , 2 commentsજુની/નવી કહેવતો
લેખકઃ ચીમન પટેલ ‘ચમન’
૧. મીયા ક્યું દુબલા,..કરે સારે ગાંવકી ફિકર/ બ્રાહ્મણ ક્યું તગડા.. ખાય સારે ગાંવકી રોટી
૨. વરને કોણ વખાણે..વરની મા/ વરને કોણ વખાણે..વરની સાસુ.
૩. પુત્રના લક્ષણ પારણામાંથી/ પુત્રના લક્ષણ પરણ્યો ત્યારથી.
૪. ચળકે એટલું સોનું નહિ! / બોલે એટલું કરી બતાવે નહિ!
૫. બહુ ડાહ્યો બહું ખરડાય./ બહુ ડાહ્યો બધાની આંખે ચડે.
૬. વાંદરો ગૂલાંટ ભૂલે નહિ./ ઉધાર માગનાર માગ્યા વગર પાછા આપે નહિ.
૭.દાણો દાબી તો જૂઓ?/ પૈસા માગી તો જૂઓ?
૮. ચોરની મા કોઠીમાં બેસી રડે./ ચોરની મા કોર્ટમાં બેસી રડે.
૯. દિવા તળે અંધારુ!/ ભણેલાને ત્યાં ભોપાળું !
૧૦. પાઘડીના વળ જાય નહિ. / જૂઠું બોલનારને કંઇ થાય નહિ.
૧૧. વૈદ્ય, વેશ્યા અને વકીલ ન રાખે કોઇની શરમ ./ વૈદ્ય, વેશ્યા અને વકીલને ત્યાં જતાં ન આવે શરમ
૧૨.વાતોના વડા થાય નહિ./ વાતોથી વોટ જરુર મેળવાય છે.
૧૩. શિયાળ તાણે સીમ ભણી ને કૂતરુ તાણે ગામ ભણી./ ડોલર તાણે અમેરિકા ભણી ને સુખ-શાન્તિ તાણે ભારત ભણી.
૧૪. રાજાને ગમી એ રાણી./ રાણીને ગમી એ રાજા.
૧૫. પેટ્માં તેલ રેડાવું./ પેટમાં બીઅર રેડાવું
૧૬. મન હોય તો માળવે જવાય./ મન હોય તો માનસરોવર જવાય
૧૭. ઢીંચણ પેટ તરફ નમે. / પેટ ઢીંચણ તરફ નમે.
૧૮. ગરજ સરી કે વૈદ્ય વેરી./ આપેલા પૈસા માગ્યા કે થયા વેરી.
૧૯. ગરજે ગધાડે ને બાપો કહે. / ગરજે ગમારને પણ બાપો કહે.
૨૦. શેઠની શિખામણ ઝાંપા સુધી./ બાપની શિખામણ (બાળકોને) બારણા સુધી.
૨૧. સુતારનું મન બાવળ તરફ. / ઉધાર માગનારનું મન તમારા પાકીટ તરફ.
૨૨. અધૂરો ઘડો છલકાય ઘણૉ. / અધૂરો જ્ઞાની માથા મારે ઘણો.
૨૩. કૂવામાં હોય તો હવાડામાં આવે, / ભણ્યો હોય તો સહિ કરતાં આવડે.
૨૪. પગ નીચે રેલો આવે ત્યારે ખબર પડે./ બાયડી બગડે ત્યારે મિત્રોને ખબર પડે.
૨૮ પારકા બૈરા પ્યારા લાગે / પારકા પુરુષો દેખાવડા લાગે.
૨૯. ઘેર ઘેર માટીના ચૂલા./ ઘેર ઘેર ગેસના ચૂલા.
૩૦ પઇની પેદાશ નહિ ને ઘડીની નવરાશ નહિ./ કેમ દેખાતા નથી તો કહે ‘ટાઇમ” ક્યાં મળે છે.
૩૧. મિયાં પડ્યા પણ તંગડી ઊંચી./ સ્ટોકમાં પડ્યા પણ ડોક ઊંચી.
*******************
તાનકા January 1, 2017
Posted by chimanpatel in : તાનકા , add a comment
દિલ પૂછે છે મારું! December 27, 2016
Posted by chimanpatel in : અછાંદસ કાવ્ય , add a commentદિલ પૂછે છે મારું!
(સ્પષ્ઠતાઃ “…નજર નાખ સામે કબર દેખાય છે” લેખકઃ અનજાણ…વાંચ્યા પછી આ…..!)
દિલ પૂછે છે ભલા તું કેમ છેતરાય છે?
આંખ ખૂલ્લી તો રાખ જરા,
મામા શકુનીઓ દેખાય છે?
ના વર્તણુંક સહેવાય છે,
ના કોઇને કંઇ કહેવાય છે,
કથા હોય કે પછી ઘરનું વાસ્તુ,
ભૂમીપર હવે ક્યાં બેસાય છે!
આ બધુ તો ઠીક છે ભલા,
પણ હદ તો ત્યાં થાય છે-
આપણા અવસરપર કદી કોઈ
સમયસર ન પહોચી જાય છે!
દિલ પૂછે છે મારું,
ભલા તું કેમ છેતરાય છે?
પગાર તો સૌ લઇ આવે છે સારો
પોતાને માટે ક્યાં કંઇ ખર્ચાય છે!
સેલમાં ના જોઇતું ઉપાડી લાવે,
ઘરવાળીને ક્યાં કંઈ કહેવાય છે?
વસ્તી દેશીઓની વધી તો ગઇ,
પણ કોઇના ઘેર ક્યાં જવાય છે!
રસ્તે મળીએ તો હાય-હલ્લો કરી
મિત્રતા તો જાળવી રખાય છે!
દિલ પૂછે છે મારું,
ભલા તું કેમ છેતરાય છે?
ખબરતો છે બધાને આ રસ્તો
ગામના મોટા મંદિરે જાય છે.
હરિ ભક્તો કેટલાક રવિવારે,
જમવાના ટાણે જ દેખાય છે!
તમે જ ન્યાય કરો મિત્રો,
કોઇ ને ક્યાં કંઇ કહેવાય છે?
દિલ પૂછે છે મારું,
ભલા તું કેમ છેતરાય છે?
આંખ ખૂલ્લી તો રાખ,
મામા શકુનીઓ દેખાય છે?
***************
* ચીમન પટેલ ‘ચમન’ /૧૫ડિસે’૧૬
દુશ્મનો જૂએ ઘડી! December 25, 2016
Posted by chimanpatel in : ફોટોકુ , add a comment
એવું બને! August 29, 2016
Posted by chimanpatel in : ગઝલ , 3 commentsએવું બને!
કેડમાં હોય છોરુ ને ખોળો બધે, એવું બને!
કેદાર જઇને જાત્રા, અધુરી રહે, એવું બને!
મૂકી આવીએ માબાપને, ઘરડા ઘરમાં જઇ,
મૃત્યુ પછી ભજનો, નિત ગાઇએ, એવું બને!
પૈસા લખાવો આગળ પડી, ટીપ્પણીમાં કાયમ,
માગવા આવે ઘેર જ્યારે, મોઢું બગડે, એવું બને!
મંદિર બનાવ્યું મોટું ઘરમાં પૈસા ખૂબ ખરચીને,
ગામના મંદિરોના દર્શને, જીવ દોડે. એવું બને!
પતિ જો હોય જ્ઞાની, ધાર્મિક ને પુસ્તકોનો પંડિત,
બાપુને સાંભળવા બેસો, સખીઓ જોડે, એવું બને!
પત્ની મળી વફાદાર ને વળી સીતા સમી ‘ચમન’,
મંદિરોમાં જઈને નજર, રાવણની બને, એવું બને!
• ચીમન પટેલ ‘ચમન’ (૧૬ઓગષ્ટ’૧૩/૨૮ઓગષ્ટ’૧૬)
•
ગઝલ ને મુક્તક August 15, 2016
Posted by chimanpatel in : ગઝલ,મુક્તકો , 6 commentsમૂંઝવણ
અણસાર આંખનો થાતાં જડી વાટ મને તારી,
ભરું છું ડગ ત્યાં ખસી રહી ભૂમી પગ તળે મારી!
આવવું હતું જો અહીં તો ગઈ શું આમ ચાલી?
કીધુ કાં ન, સરકી જવું’તુ દઈ મને હાથ તાલી!
તલસાવવા ધર્યો’તો શું ભરી ગ્લાસ પ્રિતનો?
કદી હિંચકે બેસી કીધો વિચાર મુજ હિતનો?
અબોલા લઈ અલબેલી થાય પરીક્ષા શું ઘેરી?
વાયો છે વંટોળ વડીલોનો કે થયું છે કોઈ વેરી?
સમજાય ના મુજને મુખ ફેરવે કાં જોઈ તું મને?
મૂંઝાઈ રહ્યું છે મન, થઈ ગયું છે પ્રિયે શું તને?
સિંચી પ્રેમ જીવીત રાખ્યો તે ‘ચમન’ જીવનનો;
વેદના વળગી છે વિરહની તરફડે જીવ ભવનનો!
*ચીમન પટેલ ‘ચમન’
(૨૦જુલાઈ૧૯૬૪/૧૫ઓગષ્ટ’૧૬)
ભ્રમણા
અમારે ક્યાં સુધી રહેવું હવે તમારી આશામાં?
ભ્રમણા તો નથી ઉભી કરી પત્રોની ભાષામાં!
અછાંદસ કાવ્ય!
Posted by chimanpatel in : અછંદ કાવ્ય , 2 commentsએક અછાંદસ કાવ્ય!
પત્ની
પિયર જાય તો
પેટનું પાણી
ના હાલે!
પણ,
કમ્પ્યુટર મારું
ના ચાલે
તો
મુડ જાય મારો મરી!
ને
સમજ્ણ કશામાં ના પડી!
*******
*ચીમન પટેલ ‘ચમન’/૧૫ઓગષ્ટ’૧૬
મોગરાના ફૂલ (લઘુકથા) May 15, 2016
Posted by chimanpatel in : લઘુકથાઓ , add a commentમોગરાનાં ફૂલ! (લઘુકથા)
લેખકઃ ચીમન પટેલ ‘ચમન’
ગ્રોસરીની લાઈનમાંથી ચૅક-આઉટ કરતાં ભારતીય બહેન પર મારી નજર પડી અને નામ પણ વાંચી લીધું!
મારો વારો આવતાં, મેં પૂછ્યું; ‘શ્વેતાજી, ભારતમાં તમે કયાંનાં?’
‘આણંદની છું! અને તમે?
“હું અમદાવાદનો છું.”
‘મેં તમને અહીં કદી જોયા નથી!’
‘તમારું અવલોકન સારું છે! ગ્રોસરી લઈ આવવાનું કામ હવે મારા માથે છે!’
‘કેમ? તમારા વાઈફ બિમાર છે કે શું?
‘એ હતી, હવે નથી!’
‘હું સમજી નહીં?’
‘કૅન્સરની બીમારીમાં એ ગુજરી ગઈ!’
‘આઈ એમ સૉરી!’
‘થેંક્યું!’.
મારી પાછળ લાઈનમાં કોઈ જ નો’તું એ જોઈ મેં
શ્વેતાને પૂછ્યું; ‘તમારા કુટુંબ વિશે જાણી શકું?’
શ્વેતા બોલી; ‘મારા હસબન્ડ પણ હવે નથી!’
એ હાર્ટ એટૅક્માં પાંચ વર્ષ પહેલાં ગુજરી ગયા!’
‘આઈ એમ સો સૉરી!’
‘થેંક્યું!’.
કહેવા જતો’તો ‘વી આર ઈન ધ સેઈમ બોટ!’ ત્યાં, કોઈ એની ગ્રોસરી બેલ્ટપર મૂકી રહ્યું હતું એ જોઈ, વાત બદલી મેં કહ્યું; ‘ચાલો, આવતા અઠવાડિયે પાછા મળીશું.’
‘ઓકે!’ સ્માઈલ આપી શ્વેતા બોલી.
અઠવાડિયા પછી, યાર્ડમાંનાં તાજાં ખીલેલાં મોગરાનાં ફૂલો પર નજર પડતાં, વીણી લઈ એક ઝીપર બેગમાં શ્વેતા માટે લઈ લીધાં!
શ્વેતાના કાઉન્ટર પાસે જઈ, ફૂલોની બેગ બતાવી મેં કહ્યું; ‘ ખાસ યાદ કરી, તમારા માટે લાવ્યો છું!’
ચાલુ કામે ફૂલોની બેગ લઈ, એક બાજુ મૂકીને એ બોલી; “ખૂબ ખૂબ આભાર ભાઈ! આ ફૂલ હવે હું મારા ઠાકોરજી આગળ મૂકીશ!”
******
ભિખારણ! (એક માઈક્રોફિક્શન વાર્તા)
Posted by chimanpatel in : માઈક્રોફિકશન વાર્તા , 3 commentsભિખારણ! (માઈક્રોફિક્શન વાર્તા)
લેખકઃ ચીમન પટેલ ‘ચમન’
શહેરના એક ચાર રસ્તાના ક્રોસીંગ પર ગાડીઓની ભારે ભીડ હોય છે, અને લાઈન પણ ખાસી લાંબી થઈ જાય છે! આ સમયમાં ભીખ માગતી એક અમેરિકન સ્ત્રીને, બારી ખોલી ડોલર આપવાનો મારો ક્રમ પડી ગયો છે!
આજે મને એ ઓળખી જઈ એ મારી ગાડી પાસે પહોચી ગઈ! બારી ખોલી હું બોલ્યો; ‘મેમ, મારી નોકરી છૂટી ગઈ છે એટલે હું તમને ડોલર આપી શકુ એમ નથી, સોરી!’ હું બારી બંધ કરવા જતો’તો ત્યાં એ બોલી; “વેઈટ, સર.!” એની થેલીમાં હાથ નાખી, ડોલર ધરી એ બોલી; ‘સર! આ એક ફૂલ નહીં તો ફૂલની પાંખડી સમજી સ્વિકારશોને? ઘેર પહોચી હું મારા પ્રભુને પ્રાર્થના કરીશ કે તમને જલ્દી નોકરી મળી જાય! ગુડલક સર!’
આખા રસ્તે ગરીબાઈ અને તવંગર ના વિચારોમાં ઘર ક્યારે આવી ગયું એની ખબર ન રહી!
************
(૩૦એપ્રિલ’૧૬)
